اصلاح خاک شور و قلیایی با اسید سولفوریک

 اسید سولفوریک چیست؟

اسید سولفوریک یکی از ارزانترین و در دسترس ترین مواد اصلاحی است که برای اصلاح خاکهای شور و قلیا توصیه می‌شود. مکانیسم اثر اسید سولفوریک از طریق واکنش با نمک‌های کربناته(آهک) موجود در خاک می‌باشد.

اثراتی که اسید سولفوریک بر خاک دارد:

مشکل اصلی خاک های شور و قلیا مریوط به سدیم چسبیده به سطح ذرات کلوییدی خاک است. واکنش اسید سولفوریک با آهک موجود در خاک تشکیل سولفات کلسیم آبدار یا همان گچ کشاورزی می‌باشد. کلسیم حاصل از انحلال گچ جایگزین سدیم چسبیده به سطح ذرات خاک می شود. سدیم آزاد شده که وارد محلول خاک شده است با آنیون سولفات آزاد شده از سولفات کلسیم نمک محلول سولفات سدیم را می‌سازد. همراه با آب آبیاری سدیم آزاد شده شسته شده و به تدریج از دسترس ریشه گیاه خارج می‌گردد. میزان اسید مورد نیاز برای اصلاح یک هکتار خاک بسته به هدفی که داریم و نوع و میزان مشکل متغیر است. به عنوان مثال خاک مبتلا به شوری از نوع سدیم با خاکی که شوری و قلیاییت آن از نوع منیزیمی است متقاوت می‌باشد. متاسفانه علی رغم بزرگی معضل قلیاییت منیزیمی در آنالیزها و ارزیابی ها فقط به سدیم و خطرات آن توجه می‌گردد. شاخص خطر منیزیم چند برابر سدیم است. کاتیون منیزیم دارای دو بار مثبت بوده و شعاع کریستاله آن نسبت به سدیم کوچکتر می‌باشد. دانسیته بالای بار مثبت در مورد کاتیون منیزیم موجب افزایش شعاع هیدراته آن در محلول خاک و به تبع آن انهدام بیشتر خاکدانه ها و ساختمان خاک می‌گردد.

اسید سولفوریک اضافه شده به خاک بلافاصله با آهک­ های موجود در خاک واکنش داده و خنثی می­شود. واکنش اسید سولفوریک با کربنات­ های موجود در خاک عمدتا منجر به تولید سولفات کلسیم آبدار (گچ کشاورزی) و به مقدار خیلی کمتری سولفات منیزیم و سولفات مضاعف کلسیم و منیزیم می­شود. به­دلیل سریع بودن واکنش فوق­ الذکر (خنثی شدن اسید سولفوریک با آهک) اسید در خاک ماندگار نمی­باشد که قادر به خسارت به ریشه گیاه بشود و همچنین اقتصادی­ترین راه برای اصلاح خصوصیات نامطلوب یک خاک رسی استفاده از اسید سولفوریک است. به­طور مثال اسید سولفوریک ۹۸ درصد در مزارع و باغات کشاورزی به منظور کاهش میزان قلیایی بودن آب و خاک به ویژه در باغات پسته استان کرمان مصرف می­شود. که با استفاده از اسید سولفوریک به­عنوان یک ماده اصلاحی پس از دو تا سه تکرار، نفوذ پذیری خاک افزایش یافته و مشکل تهویه خاک هم همزمان مرتفع می­باشد. با بهبود وضعیت تهویه یک خاک رسی، شرایط رشد و توسعه بخش مهمی از عوامل ایجادکننده بیماری­های خاکزاد از بین می­ رود.

پس بطور خلاصه می توان اثرات اسیدسولفوریک در کشاورزی را اینگونه عنوان کرد:

    کاهش میزان قلیائیت(PH) خاک وآب
    اصلاح شوری خاک (EC)
    بهبود وضعیت تهویه در خاکهای رسی
    قابلیت تشکیل سولفات‌های آلی در خاک و آب

H2SO4 + CaCO3 = CaSO4.۲H2O+CO2(g) 

اسید اضافه شده به آب آبیاری با کربنات کلسیم موجود در خاک واکنش داده و منجر به تشکیل سولفات کلسیم آبدار یا همان گچ کشاورزی می‌شود. تفاوت گچ خام که به صورت انبوه به سطح خاک اضافه می‌شود با گچ حاصل از واکنش اسید سولفوریک با آهک موجود در خاک در سرعت تاثیر آن‌ها در اصلاح خصوصیات نامطلوب خاک‌های شور و قلیا می‌باشد. استفاده از گچ خام کشاورزی بعد از دو تا سه سال حداکثر اثر اصلاحی گچ مشاهده می‌شود. ولی در مورد اسید سولفوریک این مدت زمان به حداقل چند روز بعد از اعمال اسید کاهش می‌یابد.

نحوه استفاده از اسید سولفوریک در آبیاری

با توجه به خطر سوختگی شدید در اثر تماس با بدن رعایت نکات ایمنی کاملا لازم و ضروری می‌باشد. به عنوان مثال استفاده از دستکش و لباس مخصوص ضد اسید، چکمه پلاستیکی و عینک مخصوصی که تمام صورت را می‌پوشاند توصیه می‌گردد. بهترین روش استفاده از اسید سولفوریک برای تزریق در آب آبیاری استفاده مستقیم از گالن محتوی اسید می‌باشد. بدین منظور درب یکی از گالن ها را سوراخ کرده و شیلنگ نازکی به اندازه تقریبی شیلنگ ست سرم از سوراخ تعبیه شده عبور داده به نحوی که به کف گالن برسد. با کج کردن ظرف محتوی اسید به میزان کم چگالی بالای اسید منجر به جریان اسید در شیلنگ می‌شود. انتهای شیلنگ را کف کانال یا هر محلی که در نظر گرفته شده است قرار می‌دهیم. بهتر روی شیلنگ را با قرار دادن جسم سنگینی مثل سنگ در کف کانال آب تثبیت نماییم. در ارتباط با میزان اسید مصرفی آن مقداری اسید وارد آب آبیاری شود که pH آب به ۵ تا ۵/۵ برسد. برای تعیین pH میتوان از کاغذ تورنسل یا pH متر استفاده کرد. لازم به ذکر است که محل اندازه گیری pH آب آبیاری با محل تزریق اسید حداقل هشت تا ده متر فاصله داشته باشد. این نکته به خاطر اختلاف چگالی اسید و آب است. برای مخلوط شدن کامل اسید و آب به مدت کمی زمان و یا فاصله نیاز می‌باشد.

زمان مصرف اسید سولفوریک به عنوان ماده اصلاح کننده:

از نظر زمان مصرف اسید سولفوریک هیچ محدودیت زمانی وجود ندارد. درتمام طول سال میتوان از اسید سولفوریک برای اصلاح خاک استفاده کرد. البته چنانچه در طول زمستان که هوا خنک بوده و تبخیر هم کم است، اسید مورد استفاده قرار گیرد بهتر است. دلیل این موضوع امکان انجام آبیاری سنگین تر در طول زمستان می‌باشد. از نظر خطر استفاده از اسید برای ریشه درخت در طول فصل رشد هیچ مشکلی در این رابطه وجود ندارد. معمولا میزان اسید سولفوریک توصیه شده به حدی است که واکنش pH آب آبیاری در نقطه انتهایی کرت بین ۵ تا ۵/۵ باشد. این محدودهpH هیچ خطری برای ریشه گیاه ایجاد نمی‌کند. بطور طبیعی pH محلول خاک در ریزوسفر کمتر و بعبارتی اسیدی تر از مقدارpH توصیه شده می‌باشد( منظور از ریزوسفر محدوده خاکی اطراف ریشه گیاه است که به هر طریقی متاثر از فعالیت ریشه بوده و جمعیت میکروارگانیسم ها در این محدوده بیشتراز نقاط با فاصله زیادتراز ریشه می‌باشد). دلیل اسیدی بودن واکنش یا pH خاک اطراف ریشه گیاه تولید گاز دی اکسید کربن در اثر تنفس ریشه می‌باشد. گاز دی‌اکسید کربن تولیدی با آب اطراف محیط ریشه واکنش داده و تولید اسید ضعیف اسیدکربنیک می‌کند. علاوه بر اثر اسیدکربنیک تولید شده درکاهش واکنش ریزوسفر، تعداد زیادی اسیدهای آلی به صورت ترشح از ریشه وارد محلول خاک اطراف ریشه می‌شوند. بنابراین خطر استفاده از اسید سولفوریک برای ریشه های گیاه در طول فصل رشد توجیه فنی ندارد.

 نقش اسیدسولفوریک غلیظ در افزایش نفوذپذیری خاک‌های رسی و سنگین

یکی از عمده ترین مشکلات و محدودیت‌های خاک‌های رسی کند بودن نفوذپذیری این خاک‌ها نسبت به آب و حرکت هوا (تهویه (aeration : می‌باشد. در خیلی از خاک‌های رسی بعد از چندین روز از گذشت آبیاری باز هم خاک خیس بوده و اشباع از آب است. تجمع بلندمدت آب منجر به مختل شدن تهویه خاک شده و ریشه گیاه به واسطه نبود اکسیژن کافی دچار صدمه می‌گردد. میزان صدمه به ریشه در مورد گیاهانی مثل درخت پسته که ریشه آن نسبت به شرایط تهویه فوق العاده حساس است، شدیدتر می‌باشد. یکی از عمده‌ترین دلایلی که بهترین بافت خاک را برای احداث باغ پسته، بافت‌های متوسط متمایل به شنی ( لوم شنی تا شن لومی) عنوان کرده‌اند همین حساسیت ریشه درخت پسته نسبت به کمبود اکسیژن می‌باشد. برای بالا‌بردن نفوذپذیری خاک‌های رسی نسبت به آب و بهبود شرایط تهویه در این خاک‌ها راه‌های مختلفی بیان شده است. متداول‌ترین راه، استفاده از شن برای اصلاح بافت خاک است که طی سال‌های اخیر شدیدا رواج پیدا کرده است. از نظر فنی و اقتصادی هیچ توجیهی برای اصلاح بافت خاک‌های رسی با استفاده از دادن شن به این خاک‌ها وجود ندارد. همانطور که دیده می‌شود طی یک تا دو سال پس از اضافه کردن شن به خاک‌های رسی اثری از شن حتی در سطح خاک دیده نمی‌شود. شن اضافه شده در بین ذرات رس خاک گم می‌شود. از نظر تعریف بافت خاک به درصد نهایی ذرات معدنی تشکیل دهنده خاک شامل شن (sand)، سیلت یا لای (silt ) و رس (clay )اطلاق می‌گردد. تفاوت بین سه کلاس ذرات خاک یعنی شن، سیلت و رس فقط اندازه فیزیکی این ذرات است. در کل، خاک به ذرات کوچکتراز دو میلیمتر گفته می‌شود. ذرات بزرگتر از دو میلیمتر موجود در خاک جزء خاک به حساب نمی‌آیند. درصد نسبی هر کدام از این سه گروه ذرات خاک است که بافت خاک را تعیین می‌کند. برای اصلاح و تغییر بافت خاک بایستی با اضافه کردن خاکی که محتوی آن ذره می‌باشد به خاک باغ اصلی اقدام شود. به عنوان مثال برای اصلاح بافت یک خاک رسی و سنگین بایستی خاک شنی به خاک مورد نظر اضافه شود. برعکس برای اصلاح خاک‌های شنی می‌توان از خاک‌های دارای درصد زیادی رس استفاده کرد. نکته حائز اهمیت در اینجا مقدار خاکی است که باید برای تغییر یک تا دو درصد شن یا رس به خاک اصلی اضافه شود. مقدار شن مورد نیاز برای اصلاح بافت یک خاک رسی تا عمق نیم متر چند هزار کامیون شن می‌باشد که اصلا توجیه‌پذیر نیست .این در صورتی است که تغییر یک تا دو درصدی یک جزء بافت خاک هیچ تاثیر معنی داری بر تغییر ماهیت خاک اولیه ندارد.

با توجه به موارد فوق الذکر و پاره ای موارد دیگر اقتصادی‌ترین راه برای اصلاح خصوصیات نامطلوب یک خاک رسی استفاده از اسید سولفوریک است. با استفاده از اسید سولفوریک به عنوان یک ماده اصلاحی پس از دو تا سه تکرار نفوذپذیری خاک افزایش یافته و مشکل تهویه خاک هم همزمان مرتفع می‌شود. با بهبود وضعیت تهویه یک خاک رسی، شرایط رشد و توسعه بخش مهمی از عوامل ایجاد کننده بیماری‌های خاکزاد ازبین می‌رود.

EC(ایی سی) خاک چیست؟

 

 

هدایت الکتریکی خاک نماینده میزان املاح هادی موجود در محلول خاک می‌باشد که یکی از اصلی‌ترین آنها  نمک(کلرید سدیم) می‌باشد. به زبان ساده شوری خاک.

معمولا تناسب ویژه ای با پی هاش خاک دارد هرچه خاک پی هاش بالاتر باشد (ایی سی) آن نیز زیادتر میشود و خاک به شوری میرود به میزان افزایش ویا کاهش پی هاش و ایی سی خاک آب کشاورزی نیز موثر است پس در نتیجه آب کشاورزی نیز باید آزمایش شود.

 

 

‍شوری خاک از چند طریق باعث محدودیت مواد و عدم جذب مواد توسط درخت میشود:

1- آب قابل استفاده گیاه را کاهش می‌دهد؛ به عبارت دیگر در خاک‌های شور، گیاهان زودتر دچار پژمردگی می‌شوند که این پدیده را اصطلاحاً خشکی فیزیولوژیکی می‌گویند. زیرا بدلیل شور بودن خاک، گیاهان نمی‌توانند آب درون خاک را جذب کنند.

2- مسمومیت؛ بعضی از یونها به مقدار زیاد در خاکهای شور وجود دارند و بر اثر جذب زیادشان توسط گیاه، برای آن ایجاد مسمومیت می‌کنند که از مهمترین آن‌ها می توان کلر،سدیم و بُر را نام برد.

3- عدم تعادل تغذیه‌ای؛ در خاکهای شور بدلیل وجود زیاد بعضی از یونها تغذیه گیاه، دچار مشکل می‌شود. بعنوان مثال در یک خاک شور، بدلیل غلظت زیاد کلر در محلول خاک و جذب آن بوسیله‌ی گیاه، جذب نیترات و سولفات توسط گیاه کم می‌شود. در صورتیکه نیترات و سولفات از یون‌های بسیار ضروری در تغذیه گیاه هستند. یا بعنوان مثال، جذب زیاد سدیم توسط گیاه، باعث کاهش جذب پتاسیم می‌شود.

 

PH یاهمان اسیدیته خاک چیست؟

 

 

PH خاک بطور مستقیم یا غیرمستقیم رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مهم‌ترین نقش PH خاک کنترل حلالیت عناصر غذایی در خاک می‌باشد. به عبارت دیگر قابلیت جذب عناصر غذایی وابستگی زیادی به PH خاک دارد. عناصر غذایی در PHهای مختلف، حلالیت‌های متفاوتی دارند. هر گیاهی یک محدوده PH خاص و مناسبی را تحمل می کند که اگر PH خاک کم یا زیاد باشد رشد و نمو گیاه را دچار مشکل می کند .

یکی از مشکلاتی که در خاکهای ایران وجود دارد PH قلیایی است ، یعنی PH بالاتر از ۷ و کمبود بارندگی در ایران و دارا بودن اقلیمی خشک باعث تجمع بازهای تبادلی در خاک می شود که در  پی آن افزایش غلظت یون هیدروکسید در خاک را به همراه دارد.

از نقطه نظر اسیدیته ، خاکها را به سه دسته اسیدی ، خنثی و قلیایی طبقه بندی می کنند و معمولا” درجه اسیدی یا قلیایی بودن خاک را می توان از طریق مقدار و میزان pH توصیف کرد ، که عمدتا” در دامنه ای بین صفر تا ۱۴ نوسان دارد . هر مقدارpH خاک زیر عدد ۷ ، نشانه اسیدی بودن و بر عکس مقادیر بالای این عدد ، نشان قلیایی بودن و در نهایت حد میانه حالت اسیدی و بازی که حدود ۷ میباشد که خنثی میگوند.

لازم به ذکر است که کمبود بارندگی به این علت بر PH خاک تاثیر گزار است که اولا وقتی بارندگی رخ ندهد جابجایی مواد هم در خاک امکان پذیر نبوده و همین امر باعث میشود که زمین های بکر به مرور زمان قلیایی تر از قبل بشوند . ثانیا باران ، خود تا حدودی اسیدی بوده که همین امر باعث کاهش PH خاک میشود .ونیز میزان پی هاش آب آبیاری چاه، چشمه و... نیز بر افزایش و یاکاهش پی هاش خاک کاملا موثر است.

PH قلیایی باعث می‌شود که حلالیت عناصر غذایی ضروری برای گیاه کاهش پیدا بکند و گیاه نتواند عناصر مورد نیاز را جذب کند و گیاه به کمبود عناصر غذایی مثل فسفر ،آهن،روی، منگنز،منیزیوم دچار میشود.

عامل عمده‌ای که در بروز این کمبودها موثر هستند آهک زیاد است و در بسیاری از منابع کمبود آهن را نیز زرده ناشی از آهک می‌نامند. لذا عامل بروز زردی‌، آهک زیاد در خاک است.

در مقابل خاک‌های آهکی، خاک‌های اسیدی وجود دارند که PH کمتر از ۷ دارند. با توجه به مقدار PH خاک‌های اسیدی به دو نوع خاک‌های اسیدی خفیف و اسیدی خیلی شدید تقسیم‌بندی می‌شوند.

در خاک‌هایی که خیلی اسیدی باشند یعنیPH آن‌ها کمتر از ۴/۵ تا ۵ باشد، حلالیت عناصر غذایی مثل آهن، آلومینیوم و منگنز بقدری افزایش پیدا می‌کند که برای گیاه ایجاد مسمومیت می‌کند. پس حلالیت عناصر غذایی وابستگی بسیار زیادی به PH خاک دارد.

آهن در تغذیه گیاه، نقش بسیار مهمی دارد و  وابستگی آن هم به PH خاک بسیار زیاد است. اگر PH خاک یک واحد کاهش پیدا کند حلالیت آهن هزار مرتبه افزایش می‌یابد. یا اگر PH خاک را یک مرتبه تغییر دهیم، حلالیت منگنز و روی که از عناصر ضروری در تغذیه گیاه هستند صد مرتبه دچار تغییر می‌شوند.

 

راهکارهای اصلاح خاک‌های آهکی و یا اسیدی :

 

اصولاً اصلاح PH خاک، کار مشکلی است معمولاً PH خاک را بعنوان یک خصوصیت ثابت در نظر می‌گیرند و خیلی تغییر نمی‌دهند. زیرا خاک دارای خاصیت تامپونی یا واحدی است و در مقابل تغییرات PH از خودش مقاومت نشان می‌دهد. لذا توصیه می‌شود با توجه به PH خاک، گیاه انتخاب و کشت شود.

برای تغییر PH خاک به خاک‌های اسیدی آهک اضافه می‌کنند و در نتیجه PH خاک افزایش پیدا می‌کند، کاری که در کشورهای اروپایی و اقلیم مرطوب صورت می‌گیرد و مشکل خاک‌های آن‌ها، اسیدی بودن است که باید از طریق مصرف آهک،PH را افزایش دهند.

 

مشکل خاک ایران، بالا بودن PH خاک و قلیایی بودن آن است.

 

برای کاهشPH خاک باید از یکسری مواد اصلاح کننده یا کاهش دهندهPH استفاده بکنیم. یعنی اینکه در بعضی جاها از طریق آبیاری اسید سولفوریک و اسید کلریدریک به خاک اضافه کنیم. ولی مصرف اسید کاری مشکل و همراه با خطرات جانبی بوده و توصیه می‌شود برای کاهش PH خاک، از گوگرد استفاده بشود.

عنصر گوگرد اضافه شده به خاک بوسیله‌ی باکتری تیوباسیلوس (که در خاک موجود است) اکسید ‌شده و اسید سولفوریک تولید می‌کند وPH خاک را تغییر می‌دهد.در روش دیگر،PH خاک را موضعی کاهش می‌دهند تا اثرات منفی آن را از بین ببرند. مثلاً مقدار کمی از خاک گلدان را انتخاب کرده (حدود ۲/۰ کل خاک گلدان) و PH آن را کاهش می‌دهند، وقتی ریشه گیاه به آن قسمت خاک رسید در محیط مناسب عناصر خود را دریافت می‌کند.

اصلاح خاک بیش از حد رسی (گلی)

خاک رسی فاقد مواد آلی است. فقدان مواد آلی باعث میشود گیاه نتواند آهن را از خاک رسی دریافت کند. مواد مغذی کم مقداری در مواد آلی وجود دارند که گیاه برای جذب آهن گیاه از طریق ریشه، به آنها نیاز دارد. در صورتی که خاک رسی باعث کمبود آهن در گیاهتان شده است، اصلاح کمبود آهن گیاه به معنی است که باید از مواد آلی مانند کمپوست و پیت ماس را مخلوط کنید.

 

اصلاح خاک متراکم یا بیش از حد مرطوب

 

در صورتی که خاک بیش از حد مرطوب یا متراکم و فشرده باشد، ریشه ها هوای کافی ندارند که آهن کافی را برای گیاه دریافت کنند.

اگر خاک بیش از حد مرطوب باشد باید زهکشی خاک را بهبود ببخشید. در صورتی که خاک متراکم است، اغلب به سختی میتوان آن را حل کرد بنابراین روشهای دیگر جذب آهن توسط گیاه را باید به کار گرفت.

در صورتی که نمیتوانید زهکشی گیاه را بهبود ببخشید یا تراکم آن را کاهش دهید، از کلات آهن ( chelated iron ) یا محلول پاشی یا مکمل خاک استفاده کنید. این کار محتوای آهن در دسترس گیاه را افزایش داده و ضعف توانایی گیاه در جذب آهن از طریق ریشه را جبران میکند.

کاهش فسفر خاک

فسفر بیش از حد در خاک مانع جذب آهن توسط گیاه شده و کلروز آهن ایجاد میکند. معمولا این وضعیت به واسطه مصرف کودی که فسفر بالایی دارد اتفاق می افتد. از کودی استفاده کنید که فسفر آن کم است (عدد میانی در سه رقم مربوط به کود) تا به ایجاد تعادل در خاک کمک شود.

 

اثرات مصرف کودهای مختلف و میکروارگانیسم ها رویPH:

 

مصرف کودهای مختلف در خاک های زیر کشت، تغییراتی در PH ایجاد می کند، معمولاً کودهایی از نوع آمونیاکی، سولفات، کلرور پتاسیم، سوپر فسفات، گوگرد، اوره موجب تنزل PH خاک می شود، در حالی که کودهای دیگر مانند سیا نامید، اسکوری، نیتراتهای سدیم و کلسیم و کود دامی،PH خاک را بالا می برند. تأثیر فعالیت میکروارگانیسم ها در عمل هوموسی شدن بقایای آلی تأثیر دارند، خواه ناخواه در PH خاک تأثیر می گذارند، چرا که محصول نهایی این فعالیت در هر شرایط، نوع مشخص از هوموس است کهPH آن با نوع دیگر تفاوت دارد.

تهیه خاک مناسب برای پرورش گلهای زینتی

اگر خاک گلدان رسی و خیلی سنگین باشد؛ یعنی از خاک رس به عنوان بخش اصلی تشکیل دهنده خاک گلدان استفاده شود، چون ذرات رس، چسبندگی زیادی با یکدیگر دارند، آب حاصل از آبیاری گیاه، در لابلای حفره های این خاک اسیر می شود و در نتیجه در خاک حالتِ ماندابی ایجاد می شود و اکسیژن کافی به ریشه های گیاه نمی رسد و اصطلاحا ریشه گیاه خفه می شود و در نهایت گیاه پژمرده می شود.

خاک گلدان باید از نظر بافت در حد متوسط و از نظر مواد آلی بسیار قوی باشد. اگر بافت خاک خیلی سبک باشد؛ یعنی فقط از ماسه و شن به عنوان بخش اصلی تشکیل دهنده خاک استفاده شود، خاک به اندازه کافی آب را در خود نگه نمی دارد و در نتیجه آبیاری پی در پی به زودی مواد غذایی (مواد آلی) خاک شسته شده و گیاه به کمبود مواد غذایی دچار می شود.

به طور کلی یک خاک خوب باید به نحوی باشد که آب بتواند به راحتی در آن جریان داشته و در نتیجه آبیاری پی در پی، بافتِ آن متراکم نشود و تخلخل خود را حفظ نماید.

بنابراین بهترین خاک برای گلدان ها، خاکی با بافت متوسط است، البته می توانیم بافتِ خاک های سنگین را با اضافه کردن ماسه و بافتِ خاک های شنی و سبک را با اضافه کردن مواد آلی مثلِ تورب یا کودهای پوسیده دامی و یا کودهای ناشی از خاک و برگ پوسیده گیاهان (گیاه خاک) اصلاح نماییم.ولی بهترین خاک برای هر کاربردی اعم از باغچه و یا گلدان خاک لوم میباشد که به طور طبیعی اطراف رودخانه های دائمی آب شیرین موجود است در این خاک اطراف رودخانه بعد از نشست خاک، محل رشد علفها و سبزیها میشود این خاک از لحاظ شیمیایی میتواند قلیایی و یا اسیدی باشد آنهم بسته به نوع پی هاش خاک شسته شده و پی هاش آب است از لحاظ نفوذپری آب خاکی راحت در گلدانها میباشد و از لحاظ نگهداری اب بهترین حالت ممکن است فقط تنها ایرادی که دارد خاک لوم ممکن است آلوده به لارو حشرات و یا برخی از آفات و بذر علفهای هرز باشد که باید قبل از استفاده کشت آنرا  بوسیله مواد شیمیایی مثل گوگرد و یا حرارتی ضدعفونی نمود.

برای استفاده بهینه خاک لوم برای ماندگاری رطوبت کافی مقداری کوکوپیت و یا پیت ماس ضدعفونی شده اضافه میشود. البته باید مدنظر داشت که هرچه مقدار شن و ماسه و پیت ماس به خاک اضافه شود خاصیت اسیدی پیدا میکند
و قبل از تهیه خاک مناسب گلدان از نظر بافت فیزیکی یا خواص شیمیایی، بایدنیازهای گیاه مورد کاشت تطابق نماییم و در تمامی خاک گیاهان گلدانی را یکدست تهیه نکنیم، مثلاً در گیاهانی مثل کاکتوس ها و گیاهان گلدانی پیاز دار مثلِ لیسلیوم، ترجیحا به بافت سبکِ شنی همراه با کمی مواد آلی نیازمند دارند چون به رطوبت زیاد حساسند. اما بر عکس در گیاهانی دیگر مثل میخک، تاج خروس و گل رز ترجیحا به خاکی با بافتِ نسبتا سنگین، نیاز دارند زیرا رطوبت دوستند و بدین منظور باید بافت خاک 60 درصد رس و 40 درصد شن و مواد آلی باشد.

برای اضافه کردن مواد آلی به خاک میتوان از اسید هیومیک کمک گرفت اسید هیومیک خاصیت اسیدی خاک را بیشتر میکندو با کلات شدن عناصر در خاک را برای جذب بهتر ریشه کمک میکند و هوموس خاک را افزایش داده که باعث نگهداری بیشتر رطوبت در خاک میشود.اسید هیومیک را نباید همزمان با دیگر کودها مثل کودهای اِن پی کا و کودهای حیوانی،آهنی و... استفاده نمود حداقل بعد و یا قبل از 15 روز مصرف اسید هیومیک از دیگر کودها استفاده شود.

قرنفیل-رشید بهبوداو

آهنگ تورکی آذری معروف قرنفیل با صدای خوانده پُر آوازه رشید بهبوداوو

 

Rəşid behbudov-Qərənfil

 

 

دریافت
عنوان: قرنفیل
حجم: 2.26 مگابایت
توضیحات: رشید بهبوداوو