اهمیت آزمون خاک

ضرورت انجام آزمایش خاک قبل از کاشت

آزمون خاک اطلاعات جامعی در رابطه با خصوصیات خاک (فیزیکی وشیمیایی) شامل: وضعیت عناصر غذایی (کمبودها و سمّیتها)، شوری، اسیدیته، بافت خاک، درصد مواد خنثی شونده (آهک)، گچ، وضعیت خاک از نظر یون سدیم و غیره را به ما نشان می دهد. به ییان ساده تر آزمون خاک، یکی از ساده ترین راه‌های ارزیابی حاصلخیزی خاک و تعیین میزان نیاز کودی محصولات است. و عوامل متعددی مانند تجهیز و نوسازی اراضی، اصلاح روش آبیاری، استفاده از بذرهای اصلاح شده، کنترل آفات و بیماری های گیاهی و ماشین آلات نقش موثری در افزایش تولید دارند، میتوان گفت که مصرف بهینه کود از مهمترین عوامل افزایش عملکرد و ارتقاء سطح سلامت جامعه بوده و مصرف به موقع کود و نحوه کود پاشی در تولید تاثیرگذار است
و کشاورزان باید در انتخاب نوع کود مصرفی دقت کنند، چرا که اشتباه در این امر سبب افت محصول و ضرر و زیان کشاورز و اقتصاد خانوار خواهد شد.

هدف از آزمایش خاک چیست؟

 

بطورکلی هدف از آزمایش خاک به سه بخش تقسیم می شود که هر کدام ازآنها در مدیریت تغذیه باغ دارای اهمیت هستند:

1. تعیین سطح عناصر غذایی خاک(شامل ازت،فسفر،پتاس،ماده آلی،ریزمغذیها)
2. تعیین عوامل محدودکننده عملکرد و خسارت زا در خاک( SAR یا نسبت سدیم در مقابل کلسیم و منیزیم،منیزیم،قلیایت،شوری،آهک)
3. بافت خاک شامل میزان ماسه در مقابل رس و سیلت

 

زمان آزمایش خاک کی میباشد؟

در هر زمان از فصل می توان آزمایش خاک را انجام داد اما بهترین زمان آن قبل از کشت ویا از پاییز تا زمستان قبل از تورم جوانه ها می باشد.

 

آیا آزمایش آب،خاک و برگ می تواند ضمانت کافی برای رسیدن به محصول بیشتر و با کیفیت باشد؟

 

آزمایش خاک (یا برگ و آب) شرط لازم در رصد شرایط تغذیه ای باغ است اما بدلیل تعدد عوامل تأثیرگذار در رسیدن به نتیجه مناسب (شرایط جوی،مدیریت آبیاری،مدیریت نهاده،رقم،سن و...)باید به همراه توصیه های کارشناسی باشد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.

 

 نکات قابل توجه در آزمایش خاک:

 

1. ریشه های فعال برخی درختان میوه عمدتا در ناحیه 40 تا 80 سانتیمتر هستند لذا جهت کاهش هزینه های باغداری،ارزیابی شرایط خاک در این عمق بیشتر حایزاهمیت است.
2. در صورتیکه هنوز اقدام به کشت نشده باشد ارزیابی شرایط خاک در سه عمق 0 تا 40 و40 تا 80  و 80 تا 120 سانتیمتر بهتر است.
3. در هنگام نمونه برداری خاک دقت شود هیچ کود حیوانی یا باقیمانده کود شیمیایی با نمونه خاک مخلوط نشود لذا قبل از نمونه برداری کف گودالها را خوب پاک نمایید.
4. از هر پنج هکتار یک نمونه خاک کافیست اما چنانچه به تشخیص باغدار قطعاتی که شرایط متفاوت دارند میبایست نمونه برداری مجزا نمود.
5. انجام آزمایش خاک هرساله لازم است.
6. نتایج آزمایش خاک،به همراه آزمایش برگ و آب بسیار دقیقتر خواهد بود و توصیه های مصرف کودی مناسبی خواهد داشت

 

مطالب مرتبط:

 

1. زمان و نحوه چالکود کردن!
2. مصرف کود 20-20-20 با| NPK| 12-12-36
3. انواع مصارف کودهای شیمیایی ان پی کا NPK
4. بهترین زمان مصرف ازت یا (نیتروژن) در مراحل مختلف رشد گیاهان
5. در چه شرایطی باید از محلول پاشی کود استفاده کرد؟
6. زمان و نحوه کوددهی در باغات
7. نکات مهم در تغذیه گیاهان
8. لزوم استفاده از گوگرد در افزایش بهره وری محصولات کشاورزی
9. کود اسید هیومیک چیست؟
10. کود گوگردی
11. اصلاح خاک شور و قلیایی با اسید سولفوریک
12. )ECایی سی) خاک چیست؟
13.  PHیاهمان اسیدیته خاک چیست؟
14. تهیه خاک مناسب برای پرورش گلهای زینتی
15. انواع خاک ها
16. آنتاگونیسم و سینرژیسم چیست؟
17. عناصر پُرمصرف،میان مصرف،کم مصرف مواد توسط گیاهان ودرختان
18. راه های غلبه بر شوری خاک و آب در کشاورزی
19. روش، زمان و میزان مصرف برخی کودها در محلول پاشی
20. کوددهی و مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماریها
21. فواید محلول پاشی باغات
22. جذب کلسیم در درختان

 

 

فرق کودهای معمولی با کودهای کلاته در چیست؟

اکثر کشاورزان نمی دانند کلات چیست و فرق کودهای کلاته با کودهای معمولی در کجاست و کودهای کلاته چه محاسنی دارند!
 

کلمه کلات (chalate) از واژه یونانی chele مشتق شده و مترادف با واژه Claw بمعنای چنگ زدن و نگهداشتن چیزی توسط چنگال است. کلات سازی زمانی صورت می پذیرد که مولکولهای بزرگ مخصوص دارای چندین نقطه اتصال (مانند EDTA) با یک micro nutrient باند می شوند.
 فرم کلات یک عنصر فرمی حفاظت شده است و سایر عناصر نمی توانند مزاحمتی در جذب یک عنصر کلات شده ایجاد کنند. فرم کلات یک عنصر در مقایسه با فرم معمولی آن بسیار راحت تر و سریعتر توسط گیاه جذب می شود.

بسیاری از عناصر micro nutrient زمانی که بفرم کلاته در بیایند بسیار بهتر از فرم معمولی شان در خاک توسط گیاه جذب می شوند. جذب بسیاری از عناصر توسط ریشه در نتیجه اختلاف بار الکتریکی عنصر با کانال های جذبی موجود در ریشه صورت می پذیرد.
 عنصری که بفرم کلاته در آمده باشد پتانسیل بار بیشتری ایجاد خواهد کرد و در نتیجه بیشتر و بهتر از کانالهای ریشه عبور می کند.
معمولترین و اولین عامل کلات کننده در EDTA در کود های مورد استفاده به صورت مصرف در خاک و همچنین به صورت محلول پاشی است .
اما اگر در ph بالاتر از 7 قرار گیرد ساختمانش از بین می رود و باز میشود.

پنج دسته از انواع ترکیبات کلات ساز شامل:

1. کلات های مصنوعی (شامل: EDDHA,DTPA,EDTA )
2. لیگنوسولفونات ها که از لیگنین مشتق می شوند و کاربرد زیادی برای محلول پاشی ندارد .
3. این ترکیبات عمدتا در مصارف خاکی استفاده میشود . به دلیل بزرگ بودن اندازه مولکول سوپر کلاته ها که با GA3 کلات شده و مورد استفاده در کودهای سوسپانسیون است.
4. هیومیک و فولویک اسید که هیومیک به دلیل وزن بالای خود عمدتا" مصرف خاکی دارد.
5. اسید های آمینه (پروتئین).

مزایای استفاده از کود کلات :

1. افزایش دسترسی گیاه به مواد معدنی ریز مغذی
2. مانع از تثبیت عناصر معدنی ریز مغذی خصوصا" در شرایط قلیایی خاک
3. افزایش تحرک عناصر معدنی ریز مغذی در خاک
4. عامل کلاته مانع از آبشویی می شود.
5. حلالیت در آب
    

مطالب مرتبط:

1. تفاوت بین فرمول کود آهن EDDHA و EDDHSA

معایب استفاده از کود های دامی تازه و نپوسیده

 

• کود دامی  اصلاح ، غنی و کمپوست شده کود با ارزشی است که ضمن اصلاح خواص فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی خاک بیش از 10 عنصر غذایی را نیز در اختیار ریشه گیاهان قرار می دهد.

 

• کود دامی تازه و نپوسیده  می تواند مشکلاتی برای رشد و نمو گیاهان زراعی و باغی  بوجود اورند. کود دامی تازه در حین پوسیدن در خاک گاز سمی امونیاک  تولید می کند که این کود در  ریشه و بذر گیاهان موجب سوختگی می گردد.

 

• کود دامی تازه  به مقدار کافی نمک دارد که استفاده  مستمر از این نوع کود دامی موجب تجمع  نمک در خاک محیط ریشه درختان و گیاهان زراعی می گردد که در شرایط زیاد شدن نمک ، ریشه درخت قدرت جذب اب و عناصر غذایی خود را از دست می دهد و به تدریج برگ درختان زرد و خشک می شوند.

 

• امکان دارد کود دامی تازه به مقدار زیاد ازت وارد خاک نماید که می تواند تعادل رشد رویشی و زایشی خاک را بهم بزند.

 

• کود دامی تازه به مقدار زیاد بذر علف هرز دارد این  بذر ها  با سبز شدن در اطراف ریشه درختان و گیاهان زراعی موجب کاهش قدرت رویش درخت و گیاه زراعی می شوند و در نهایت درخت ضعیف شده و برگ درختان زرد و خشک می گردد.

 

• کود دامی تازه  دارای موادبستر دام مانند کاه گندم و جو می باشد که این مواد  نسبت کربن به ازت بالا دارند  که در نتیجه ازاد سازی ازت از این کود دامی تازه در خاک برای مدتی کاهش شدید ازت قابل جذب برای ریشه درخت و گیاه زراعی بوجود می اید که گیاه زراعی و باغی را دچار کمبود ازت می کند.

 

• کود تازه دامی ممکن است حامل میکروب های مضر برای انسان و گیاه باشد که  امکان دارد میوه درختان به این میکروب های مضر  الوده شوند و  مصرف انها برای انسان زیان اور است.

 

مطالب مرتبط:

 

1. روش پوساندن کود حیوانی تازه مرغی و پرندگان:
2. روش پوساندن کود حیوانی گاوی و یا گوسفندی تازه
3. چرا باید کودهای حیوانی(گاوی،گوسفندی، مرغی) را بپوسانیم؟

 

 

کوددهی و مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماریها

در رابطه با مبارزه با آفات و بیماریها، ایده آل این است که در وحله اول مقاومت گیاهان را با تامین نیاز غذایی در حد بهینه، افزایش داد.

 مقاومت گیاهان در برابر باکتریها، قارچها و غیره میتواند:

۱- در صورتی که مواد غذایی به میزان کم یا اضافی به آنها داده شود کاهش یابد. کمبود نهان و یا آشکار مواد غذایی با کمبود عناصر اتفاق افتاده و مکانیسم حفاظت و نیروی ایمنی گیاه ضعیف میشود. به عبارتی متابولیسم ابتلا به امراض را تشدید میکند.
۲- بصورت طبیعی باشد، یعنی تامین مواد غذایی در حد مطلوب انجام گیرد.
۳- توسط عملیات کوددهی مستقیم یا غیر مستقیم افزایش یابد.

در این مورد مثال هایی به شرح زیر ارائه میشود:

- کمبود ازت، غالباً ابتلا به پارازیتهای ضعیف را افزایش میدهد.
- ازت اضافی باعث نرم و اسفنجی شدن بافتها گردیده و ابتلا به ویروسها، قارچها و باکتری ها را در ارتباط با شرایط نامناسب بیوشیمیایی اتفاق می افتد.
- کمبود فسفر ، ابتلا به بیماری های قارچی را افزایش میدهد. به نظر میرسد که نسبت نامناسب سدیم به فسفر عامل اصلی است.
- کمبود پتاسیم ، به معنی کاهش کربوهیدراتها و نازک و ضعیف شدن و سختی کم دیواره های سلولی میباشد که نفوذ پارازیتها را موجب شده و در ادامه در متابولیسم گیاه اختلالاتی بوجود می آورد. ازدیاد قند به جای نشاسته که این مسئله حمله شته ها ( آلودگی ویروسی) را افزایش میدهد.
- کمبود کلسیم، ضعف اندامها را در پی دارد و نفوذ هیفهای قارچ را در آنها آسانتر مینماید.

بهترین کودهای دامی به ترتیب کیفیت و اهمیت

1.  کود اسب
2. کود گوسفند
3. کود گاو

هشدار!:از کاربرد کود دامی تازه و مستقیم پای درختان و گیاهان بپرهیزید و حتما مراحل ضدعفونی و پوساندن آنرا انجام دهید سپس بکار ببیرید.

 

البته کود مرغی بسیار فشرده و قوی است که باید در اب حل و در قطره ای استفاده بشود !
 کود دامی پوسیده و افتاب خورده و خشک ، فقط برای اصلاح فیزیکی خاک به همراه کمپوست نصف به نصف هر دو تا سه سال یکبار ، عالی است.

1-کود اسب:

👈 کود اسب از کودهای سبک، خشک و گرم است و قابلیت تخمیر زیادی دارد و تولید حرارت می کند. این کود خیلی زود تجزیه می شد و اگر آن را به جای کودهای دیگر مصرف کنند خیلی زود در خاک تجزیه شده و مواد مغذی آن توسط گیاهان جذب می شود. این کود همچنین برای اصلاح خاک های چسبنده و سنگین مفید است.

2-کود گوسفندی:

👈 فضولات گوسفند قوی تر از فضولات گاو و اسب است و سبک و گرم می باشد. به همین دلیل برای تقویت خاک های سنگین مناسب است . کود گوسفند را قبل از مصرف باید کاملا نرم کرده و بعد با خاک مخلوط کرد وگرنه خیلی دیر می پوسد و بدون اثر در خاک باقی می ماند.

 

3-کود گاوی:

👈 فضولات گاو برعکس فضولات اسب سنگین است و به آهستگی تجزیه می شود. چون آب را بیشتر از دیگر فضولات در خود نگه می دارد. برای زمین های سبک و شنی مناسب است و اگر کود گیاهی در اختیار باغبانان باشد که با فضولات گاو مخلوط کنند زمین های سبک را کاملا اصلاح می کند. فضولات گاو دو سال طول می کشد تا کاملا بپوسد و از پوسیده آن خاک خیلی خوبی درست می شود.

 

مطالب مرتبط:

 

1. روش پوساندن کود حیوانی گاوی و یا گوسفندی تازه
2.  روش پوساندن کود حیوانی تازه مرغی و پرندگان:
3. چرا باید کودهای حیوانی(گاوی،گوسفندی، مرغی) را بپوسانیم؟