نقش عنصر مس در گیاهان

کاربرد مس در کشاورزی

عنصر مس در ساختار سه نوع پروتئین وجود داشته و چندین آنزیم را فعال می‌کند. یون های مس تنها به شکل کمپلکس با سایر ترکیبات و قابل مبادله با ماده آلی، متصل و قابل جذب هستند. در صورت بروز کمبود مس در گیاهان و درختان، برگ گیاهان کوچک مانده و سرشاخه‌های جوان درختان دچار برگ سوختگی می‌شوند. در محیط‌هایی با pH قلیایی (خاک های آهکی و قلیایی)، مس برای گیاهان بطور کلی غیر قابل جذب است. لذا با توجه به اینکه اغلب خاک‌های ایران قلیایی و آهکی است، بازده جذب عنصر مس موجود در خاک‌های ایران بسیار پایین است. این عنصر در سیستم‌های آنزیمی اکسیداز-کاتالاز ضروری است و در واکنش‌های انتقال الکترون سهیم بوده و فعال کننده چندین آنزیم است. مس در گیاه متحرک نبوده و به شکل رسوب در خاک باقی خواهد ماند. بنابراین برای افزایش جذب مس توسط گیاهان به نحوی باید pH خاک‌های قلیایی و آهکی را اصلاح نمود. یکی از روش های مؤثر اصلاح خاک‌های آهکی استفاده از سولفات آمونیوم می‌باشد. با استفاده از کود سولفات آمونیوم می‌توان علاوه بر تأمین ازت و گوگرد مورد نیاز گیاهان و درختان، خاک‌های قلیایی را اصلاح نمود و pH آن را کاهش داد.

 

برای آشنایی با کاربرد مس در کشاورزی باید توجه نمود که در صورتی که خاک با فقر مس مواجه باشد یا بنا به دلایل گفته شده بازده جذب مس از خاک پایین باشد، گیاهان دچار کمبود مس خواهند شد. در گیاهان دچار کمبود مس، برگ‌ها پیچیده شده و دمبرگ آنها به سمت پائین خم می‌شود. کمبود مس می‌تواند با کلروز خفیف سرتاسری همراه با فقدان فشار ترگر همیشگی در برگ‌های جوان، بیان گردد. برگ‌های تازه بالغ شده، مشبک می‌شوند و رگبرگ‌های آن‌ها به صورت سبز رنگ، همراه با مناطق سفید تا خاکستری مایل به سفید مشاهده می‌شوند. بر روی برخی برگ‌ها، نقاط تو خالی کلروتیکی مشاهده شده و تمایل به خمیدن به سمت پائین دارند. برگ‌ها کوچک و کلروتیک همراه با لکه های نکروتیک می‌شوند.

کمبود مس اغلب در تابستان و عموماً در خاک‌های شنی که با آب شیرین آبیاری می‌شوند بوجود می‌آید. همچنین پدیده کمبود ماده مغذی مس در درختان پسته، درختان تازه بارور شده و یا باغات تازه احداث شده ممکن است مشاهده شود.

 

به عنوان مثال علائم کمبود مس در درختان پسته به صورت زیر می‌باشد:

 

• بد شکلی مغز پسته
• سرخشکیدگی درختان پسته و حالت سوختگی نوک برگ‌های نابالغ و جدید در انتهای شاخه و همچنین ریزش برگ‌های دارای سوختگی
• عصایی شدن سرشاخه درختان و تیره شدن رنگ پوست درختان
• چروکیده شدن شاخه‌ها و پیدایش لکه‌های تیره رنگ کوچک در اطراف نوک شاخه

 

برای مطالعه بیشتر به کاربرد سولفات مس در کشاورزی مراجعه کنید.

 

 

کاربرد سولفات مس در کشاورزی و باغداری

دربارهٔ سولفات مس

سولفات مس ریز مغذی کشاورزی، کات کبود یا سولفات مس به رنگ آبی و بدون بو که دارای کاربردهای مختلفی در زمینه‌های کشاورزی، صنعتی، شیمی و طبی دارد. برای تهیه سولفات مس می‌توان از مس و اسید سولفوریک استفاده کرد. با این وجود مس از لحاظ تجاری به صورت ورقه‌های بزرگ و به عنوان یک منبع اقتصادی در کشور ایران در دسترس است. مس سولفات پنج آبه به سهولت در آب حل می‌شود. هم چنین در متانول و گلیسرول وتا حدی در اتانول قابل حل است. وقتی که کریستال‌های آبی مس سولفات در شعله باز گرما داده می‌شوند بدون آب می‌شوند و به رنگ سفید خاکستری در می‌آیند.

سولفات مس با فرمول CuSO4 - 5H2O دارای کریستال‌های آبی رنگ، شفاف و پودر به رنگ آبی روشن می‌باشد. کریستال‌های سولفات مس در هوای خشک به تدریج شکفته می‌شود. در دمای ۴۵ درجه دو مولکول آب خود را از دست می‌دهد و در ۱۱۰ درجه، چهار مولکول آب کریستالی را از دست می‌دهد و آخرین آب کریستالی را در دمای ۲۵۰ درجه سانتیگراد از دست می‌دهد. این ماده در دمای ۴۰۰ درجه تجزیه می‌شود. وزن مخصوص آن ۲٫۸۷ است. یک گرم سولفات مس در ۳ میلی لیتر آب سرد و ۰٫۵ میلی لیتر آب جوش حل می‌شود و حلالیت آن در آب محتوی اسید سولفوریک کاسته می‌شود. مس سولفات یا گوهر آبی یا زاج کبود؛ یک ترکیب شیمیایی است که در گستره وسیعی از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این نمک بسته به درجه آب پوشی به صورت یک سری ترکیبات متفاوت یافت می‌شود. کالکوسیانیت (یک نوع سنگ معدن مس) فرم بدون آب مس سولفات است و یک ماده معدنی کمیاب است و به صورت پودر سبز کم رنگ یا سفید مایل به خاکستری می‌باشد. فرم‌های آبپوشیده متنوعی از مس سولفات شامل مس سولفات سه آبه، پنج آبه و هفت آبه موجود است.

با این وجود مس سولفات پنج آبه (CuSO4.5H2O) متداول‌ترین فرم این نمک است که آبی روشن است و به نام کالکانتیت (سنگ خاردار) شناخته می‌شود. رنگ آبی روشن کریستال‌های مس سولفات آبپوشیده که به دلیل وجود آب متبلور شده است بهترین راه برای تمایز بین فرم بدون آب و آب‌پوشیده است.

کاربرد سولفات مس در کشاورزی

سولفات مس در کشاورزی به مقدار زیادی مصرف می‌شود که برخی از این موارد در ذیل ارائه می‌شود.
سولفات مس پنج آبه به طور متداول به عنوان قارچ کش برای کنترل بیماری‌های باکتریایی و بیماری‌های قارچی محصولات، میوه‌ها و سبزی‌ها مانند زنگ گیاه، لکه برداشتن برگ‌ها، آفت‌ها وزخم پوست سیب استفاده می‌شود. سولفات مس در تشکیل کلروفیل و پدیده فتوسنتز دخالت دارد.

سولفات مس همچنین باعث تحریک در تشکیل ویتامین A می‌شود. نقش متابولیکی مس در چندین سیستم آنزیمی مشخص شده است و همچنین نقش مهمی در بیوسنتز و فعالیت اتیلن به عنوان هورمون رسیدگی میوه‌ها داراست. فرم قابل جذب مس در خاک کاتیون دو ظرفیتی Cu+2 می‌باشد. فرایند جذب مخصوص قابلیت دسترسی مس را تحت تأثیر قرار می‌دهد، این فلز در اسیدیته بالا به سختی جذب می‌شود از اینرو استفاده از ترکیبات سولفاته در حل این مشکل مؤثر است.

 

برای رفع کمبود مس (Cu) می‌توان یا کودهای حاوی آن را یا سولفات مس محلول در آب را به خاک اضافه یا محلول پاشی نمود. کاربرد سولفات مس در حد ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ گرم در ۱۰۰۰ لیتر آب در اوایل بهار نیز موفقیت آمیز می‌باشد. در غلظت زیاد، مس نیز باعث مسموم شدن گیاه شده، میوه‌ها حالت ترک خورده و سیاه رنگ پیدا می‌کنند و در روی برگ‍ها نیز نقاط نکروزه قهوه‌ای رنگ و ریزی مشاهده می‌شود.

 

کاربرد سم اتیون

معرفی سم اتیون : حشره کش و کنه کش غیرسیستمیک با اثر تماسی می باشد و برای مبارزه با شپشک ها و سپردارهای درختان میوه سردسیری و مرکبات مورد استفاده قرار می گیرد.
موارد مصرف: باغات مرکبات
میزان مصرف: برای سمپاشی درختان در حال استراحت در زمستان جهت از بین بردن تخم حشرات و کنه ها و شپشک ها به نسبت 1/5 تا 2 در هزار  بهمراه روغن

 

احتیاط:
 

•     دارای خاصیت گیاه سوزی در برخی از ارقام سیب می باشد.
•     قابلیت اختلاط با سموم قلیایی را ندارد.

ملاحظات:
 

•     قبل از مصرف سم، برچسب آن را بدقت مطالعه فرمائید.
•     جهت اطلاع از جزئیات با کارشناسان حفظ نباتات منطقه مشورت نمائید.

شپشک ستاره ای       شپشک آرد آلود      شپشک سان ژوزه            گوته های بالشک          شپشک واوی سیب    

 

شپشک سفید هلو      سپردار واوی مرکبات  سپردار زرد مرکبات          سپردار قهوه ای مرکبات شپشک نرم تن مرکبات

 

شپشک استرالیایی مرکبات

 

کاربرد سم آبامکتین

آبامکتین نام دیگر ورتیمک:

کنه­ کش و حشره­ کش غیر سیستمیک ، نماتدهای خاکزیی، مراحل متحرک کنه­ های نباتی، مینوزها، حشرات مکنده، مورچه ها، سوسک برگ­خوار سیب بروی گیاهان زینتی، پنبه، مرکبات، سیب، گردو، سبزیجات، سیب زمینی و سایر محصولات.

 

آبامکتین حشره کش. کنه کشی است از گروه آورمکتین که از طریق تماس و گوارشی حشرات را از بین می برد. آبامکتین سیستمیک نیست اما در بافت گیاه نفوذ می‌کند. در بدن حشرات و کنه‌ها سبب افزایش فعالیت گاباآمینو بوتریک اسید (GABA) شده، در سیستم اعصاب اختلال ایجاد کرده و نهایتا منجر به مرگ می شود.

 

موارد مصرف :

مرکبات کنه زنگار(کنه نقره ای)
   

   

مگس مینوز
   

 

کنه ها

 

راههای مبارزه با کرم سفید ریشه خوار

زمانی که دمای منطقه بیشتر میشود اقدام به مبارزه کنید چون در آن موقع لاروهای حشره از قسمتهای پایین تر خاک به علت گرمای هوا میان بالاتر. در منطقه اذربایجان تیر و مرداد ماه موقع مبارزه است.

و ازطرفی چون لاروها سه سال طول رشد دارند بنابراین در هر سه سال لاروها و تخم ها ممکنه در زمین شما وجود داشته باشند بنابراین سه سال متوالی باید با اینا مبارزه کنید تا کاملا ریشه کن بشود.

براشون تله پِهن بذارین یه گودال بکنید داخلش پِهن بریزین خودشون اونجا جمع میشن بعد میتونین همونجا معدومشون کنید. حشرات بالغ رو با تله نوری جمع اوری کنید.  شخم بزنین تا لاروها بیان بیرون و توسط پرنده ها جمع اوری بشوند.

برای مبارزه شیمیایی با لارو کرم سفید ریشه خوار بعد از آبیاری سم دیازینون گرانوله و یا مایع تزریق داخل خاک ویا سم پودری فنیتروتیون اطراف ریشه درخت چال کنید. ولی سعی کنید با همون روشهای غیر شیمیایی باهاشون‌مبارزه کنین چون سطح زیادی از خاک با سم آلوده میشود.