اهمیت آزمون خاک

ضرورت انجام آزمایش خاک قبل از کاشت

آزمون خاک اطلاعات جامعی در رابطه با خصوصیات خاک (فیزیکی وشیمیایی) شامل: وضعیت عناصر غذایی (کمبودها و سمّیتها)، شوری، اسیدیته، بافت خاک، درصد مواد خنثی شونده (آهک)، گچ، وضعیت خاک از نظر یون سدیم و غیره را به ما نشان می دهد. به ییان ساده تر آزمون خاک، یکی از ساده ترین راه‌های ارزیابی حاصلخیزی خاک و تعیین میزان نیاز کودی محصولات است. و عوامل متعددی مانند تجهیز و نوسازی اراضی، اصلاح روش آبیاری، استفاده از بذرهای اصلاح شده، کنترل آفات و بیماری های گیاهی و ماشین آلات نقش موثری در افزایش تولید دارند، میتوان گفت که مصرف بهینه کود از مهمترین عوامل افزایش عملکرد و ارتقاء سطح سلامت جامعه بوده و مصرف به موقع کود و نحوه کود پاشی در تولید تاثیرگذار است
و کشاورزان باید در انتخاب نوع کود مصرفی دقت کنند، چرا که اشتباه در این امر سبب افت محصول و ضرر و زیان کشاورز و اقتصاد خانوار خواهد شد.

هدف از آزمایش خاک چیست؟

 

بطورکلی هدف از آزمایش خاک به سه بخش تقسیم می شود که هر کدام ازآنها در مدیریت تغذیه باغ دارای اهمیت هستند:

1. تعیین سطح عناصر غذایی خاک(شامل ازت،فسفر،پتاس،ماده آلی،ریزمغذیها)
2. تعیین عوامل محدودکننده عملکرد و خسارت زا در خاک( SAR یا نسبت سدیم در مقابل کلسیم و منیزیم،منیزیم،قلیایت،شوری،آهک)
3. بافت خاک شامل میزان ماسه در مقابل رس و سیلت

 

زمان آزمایش خاک کی میباشد؟

در هر زمان از فصل می توان آزمایش خاک را انجام داد اما بهترین زمان آن قبل از کشت ویا از پاییز تا زمستان قبل از تورم جوانه ها می باشد.

 

آیا آزمایش آب،خاک و برگ می تواند ضمانت کافی برای رسیدن به محصول بیشتر و با کیفیت باشد؟

 

آزمایش خاک (یا برگ و آب) شرط لازم در رصد شرایط تغذیه ای باغ است اما بدلیل تعدد عوامل تأثیرگذار در رسیدن به نتیجه مناسب (شرایط جوی،مدیریت آبیاری،مدیریت نهاده،رقم،سن و...)باید به همراه توصیه های کارشناسی باشد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.

 

 نکات قابل توجه در آزمایش خاک:

 

1. ریشه های فعال برخی درختان میوه عمدتا در ناحیه 40 تا 80 سانتیمتر هستند لذا جهت کاهش هزینه های باغداری،ارزیابی شرایط خاک در این عمق بیشتر حایزاهمیت است.
2. در صورتیکه هنوز اقدام به کشت نشده باشد ارزیابی شرایط خاک در سه عمق 0 تا 40 و40 تا 80  و 80 تا 120 سانتیمتر بهتر است.
3. در هنگام نمونه برداری خاک دقت شود هیچ کود حیوانی یا باقیمانده کود شیمیایی با نمونه خاک مخلوط نشود لذا قبل از نمونه برداری کف گودالها را خوب پاک نمایید.
4. از هر پنج هکتار یک نمونه خاک کافیست اما چنانچه به تشخیص باغدار قطعاتی که شرایط متفاوت دارند میبایست نمونه برداری مجزا نمود.
5. انجام آزمایش خاک هرساله لازم است.
6. نتایج آزمایش خاک،به همراه آزمایش برگ و آب بسیار دقیقتر خواهد بود و توصیه های مصرف کودی مناسبی خواهد داشت

 

مطالب مرتبط:

 

1. زمان و نحوه چالکود کردن!
2. مصرف کود 20-20-20 با| NPK| 12-12-36
3. انواع مصارف کودهای شیمیایی ان پی کا NPK
4. بهترین زمان مصرف ازت یا (نیتروژن) در مراحل مختلف رشد گیاهان
5. در چه شرایطی باید از محلول پاشی کود استفاده کرد؟
6. زمان و نحوه کوددهی در باغات
7. نکات مهم در تغذیه گیاهان
8. لزوم استفاده از گوگرد در افزایش بهره وری محصولات کشاورزی
9. کود اسید هیومیک چیست؟
10. کود گوگردی
11. اصلاح خاک شور و قلیایی با اسید سولفوریک
12. )ECایی سی) خاک چیست؟
13.  PHیاهمان اسیدیته خاک چیست؟
14. تهیه خاک مناسب برای پرورش گلهای زینتی
15. انواع خاک ها
16. آنتاگونیسم و سینرژیسم چیست؟
17. عناصر پُرمصرف،میان مصرف،کم مصرف مواد توسط گیاهان ودرختان
18. راه های غلبه بر شوری خاک و آب در کشاورزی
19. روش، زمان و میزان مصرف برخی کودها در محلول پاشی
20. کوددهی و مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماریها
21. فواید محلول پاشی باغات
22. جذب کلسیم در درختان

 

 

تفاوت خشکیدگی حاشیه برگ در مورد کمبود پتاسیم و شوری

در حالت کمبود پتاسیم ابتدا نوک و بتدریج حاشیه برگ سوخته و برنگ قهوه ای تا سیاه در می آید. کمبود پتاسیم در باغات از اوایل تیرماه به بعد ظاهر میشود.
ولی در مورد شوری حاشیه برگ به رنگ سبز کمرنگ در آمده و خشک میشود. حاشیه خشک شده تا اندازه ای مواج شده و عقب نشینی قسمت خشک شده به صورت رگه رگه مثل خشک شدن چای در نعلبکی عقب نشینی کرده است در مورد پتاسیم  قسمت سوخته و نکروزه یکدست است و حالت رگه رگه ندارد. و بجای بافت تقریبا کلروزه شوری بافت خشک شده سیاه و قهوه ای و به اصطلاح نکروزه میشود.

 

مطالب مرتبط:

1. کودهای پتاسیم دار(K)
2. زمان و نحوه کوددهی در باغات
3. روش، زمان و میزان مصرف برخی کودها در محلول پاشی
4. نکات مهم در تغذیه گیاهان
5. اصلاح خاک شور و قلیایی با اسید سولفوریک
6.  EC(ایی سی) خاک چیست؟
7. آنتاگونیسم و سینرژیسم چیست؟
8. عناصر پُرمصرف،میان مصرف،کم مصرف مواد توسط گیاهان ودرختان
9. زمان و نحوه چالکود کردن
10. در چه شرایطی باید از محلول پاشی کود استفاده کرد؟
11. نقش اسیدهای آمینه در مقاومت به استرس
12. اثرات نور خورشید در گیاهان
13. کوددهی و مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماریها

 

 

فواید محلول پاشی باغات

در مورد باغاتی که از روش محلول پاشی استفاده می کننده پتک ها یا گره های تولید شده قویتر و سالمترند و مقاومت بیشتری در مقابل عوامل نامساعد محیطی از جمله سرمازدگی دارند.

در مورد بسیاری از خاک ها بافت خاک بافت مناسبی برای تولید پسته نیست از طرفی خاکهای سست و شنی که دارای درصد بالایی از شن در ترکیب خود هستند مقدار جذب درختان و عناصر مورد نیاز بدلیل آبشویی بالا یا علت های دیگر ممکن است در حد نرمال نباشد و در نتیجه درختان کمبودهای آشکاری را بخصوص در مورد پتاسیم نشان می دهند.

علاوه بر پتاسیم در مورد بسیاری از عناصر دیگر نیز اگر بافت خاک نامناسب باشد و جذب مناسبی وجود نداشته باشد پاشش عناصر از طریق شاخ و برگ می تواند تا حد زیادی جبران مافات کند.

علاوه بر بافتهای سبک بسیاری از باغات دارای بافت فوق العاده سنگین هستند و ریشه رشد چندانی در خاک ندارد و نمی تواند در موعد مناسب عناصر را از طریق ریشه به درختان ضمانت کند و بهر روی در بافتهای فوق العاده سنگین خاک بعلت گسترش کم ریشه جذب عناصر از طریق ریشه کمتر از حد اپتیمم است که محلولپاشی می تواند این نقیصه را تا حد زیادی جبران کند.

درمورد سایر پارامترهای مناسب برای جذب بهینه از جمله اسیدیته یا پی اچ، شوری و … نیز چون جذب عناصر از طریق ریشه ها در حد مناسبی نیست محلولپاشی می تواند بسیار کارساز باشد.

بخوبی به اثبات رسیده است که در مورد بسیاری از بیماریهای از جمله بیماری سرخشکیدگی درختان پسته بخصوص در مورد واریته های فندقی یا اوحدی و همچنین کله قوچی محلولپاشی عناصر به تکرار بخصوص در طول فصل رشد و با کودهای مختلف محلولپاشی بخصوص کودهای حاوی عناصر پتاسیم و کلسیم درصد شیوع این عارضه بسیار کمتر می شود.

اگر بخوبی دقت کنیم در اواخر فصل رشد و نزدیک فصل برداشت در مورد درختانی که محلولپاشی انجام نمی شود درصد سرخشکیدگی بسیار بالاتر است در مقایسه با درختانی که از روش محلولپاشی استفاده کرده باشند.

درمورد اکثر امراض از جمله نماتدها و بسیاری از بیماری هایی که در درختان پسته وجود دارد روش محلولپاشی بصورت مستقیم و یا از طریق تقویت درختان بصورت غیر مستقیم موجب کاهش بیمارهای می شود.

درمورد پسیل پسته که شایع ترین و خطرناکترین آفت موجود در باغات پسته است روش محلولپاشی بخصوص با استفاده از کودهای حاوی عنصر کلسیم می تواند بصورت شگفت آوری موجب کاهش تراکم آفت و طغیان آفت می شود.

درمورد بسیاری از آفات مکنده دیگر هم محلولپاشی با استفاده از کودهای کلسیمی می تواند تا حد زیادی موجب کاهش طغیان آفات شود

 

مطالب مرتبط:

 

1. روش، زمان و میزان مصرف برخی کودها در محلول پاشی
2. در چه شرایطی باید از محلول پاشی کود استفاده کرد؟

 

 

جذب کلسیم در درختان

جذب کلسیم توسط ریشه درخت: کلسیم فقط از نوک تارهای کشنده که هنوز مریستم اولیه بوده و حلقه کاسپاری دور سلول های ریشه را نگرفته قابل جذب می باشد. بلافاصله بعد از تبدیل مریستم اولیه به ثانویه دیگر کلسیم قادر به جذب از آن قسمت ریشه نمی باشد.بنابراین فقط طی مرحله ریشه زایی و تشکیل تارهای کشنده است که امکان جذب کلسیم وجود دارد. در مورد درخت پسته این مدت زمان محدود به دو مرحله ریشه زایی اول ( نیمه دوم فروردین بعد از مرحله گرده افشانی) و آخر فصل رشد ( شهریور و مهر) می شود. غیر از دو مرحله فوق الذکر بقیه اوقات کلسیم از ریشه جذب نمی شود.

متاسفانه در همین مدت محدود هم عنصر منیزیم که محل جذب یکسانی با کلسیم دارد خیلی از سایت های جذب را اشغال می نماید. برداشت بی رویه از آبهای زیرزمینی و افت سطح این سفره ها موجب برهم خوردن تعادل بین کلسیم و منیزیم به نفع منیزیم شده است. منیزیم همان عنصری است که موجب تلخی آب می شود، می باشد. در یک سفره آب زیرزمینی با افت سطح آب سفره، مقدار منیزیم هم بیشتر می شود. یکی از دلایل شیوع گسترده کمبود عنصر کلسیم در باغات به خصوص باغهای پسته همین مشکل مربوط به منیزیم و انهدام سفره های آب زیرزمینی است. کلسیم و منیزیم با هم رابطه آنتاگونیسمی دارند. به این معنی که با ازدیاد یکی از این دو عنصر جذب دیگری کاهش می یابد

در مورد درختان میوه و محصولات باغی فقط یکی دو هفته اول بعد از تشکیل گل و گرده افشانی که گل هنوز به عنوان یک عضو رویشی شناخته می شود تغذیه آن توسط آوندهای چوبی و از طریق ریشه صورت می گیرد. بعد از آن که گل و میوه تازه تشکیل شده و شروع به رشد به عنوان یک اندام زایشی می نماید تغذیه آن از طریق آوندهای آبکش و به سختی انجام می شود. پس تا زمانیکه تغذیه با آوند چوبی انجام می شود در رابطه با تغذیه و تامین کلسیم گیاه مشکل خاصی ندارد ولی بعد از زمانی که آوندهای آبکش مسئول تغذیه گل و میوه می شوند تغذیه کلسیمی دچار مشکل می شود.

با لحاظ نکات فوق الذکر زمان تغذیه و دادن کودهای کلسیمی از طریق خاک خیلی مهم و تعیین کننده است. همچنین در مورد محلول پاشی کودهای کلسیمی و تغذیه برگی هم باید دقت کافی شود.

 

مطالب مرتبط:

1. روش صحیح مصرف کلسیم

 

فرق کودهای معمولی با کودهای کلاته در چیست؟

اکثر کشاورزان نمی دانند کلات چیست و فرق کودهای کلاته با کودهای معمولی در کجاست و کودهای کلاته چه محاسنی دارند!
 

کلمه کلات (chalate) از واژه یونانی chele مشتق شده و مترادف با واژه Claw بمعنای چنگ زدن و نگهداشتن چیزی توسط چنگال است. کلات سازی زمانی صورت می پذیرد که مولکولهای بزرگ مخصوص دارای چندین نقطه اتصال (مانند EDTA) با یک micro nutrient باند می شوند.
 فرم کلات یک عنصر فرمی حفاظت شده است و سایر عناصر نمی توانند مزاحمتی در جذب یک عنصر کلات شده ایجاد کنند. فرم کلات یک عنصر در مقایسه با فرم معمولی آن بسیار راحت تر و سریعتر توسط گیاه جذب می شود.

بسیاری از عناصر micro nutrient زمانی که بفرم کلاته در بیایند بسیار بهتر از فرم معمولی شان در خاک توسط گیاه جذب می شوند. جذب بسیاری از عناصر توسط ریشه در نتیجه اختلاف بار الکتریکی عنصر با کانال های جذبی موجود در ریشه صورت می پذیرد.
 عنصری که بفرم کلاته در آمده باشد پتانسیل بار بیشتری ایجاد خواهد کرد و در نتیجه بیشتر و بهتر از کانالهای ریشه عبور می کند.
معمولترین و اولین عامل کلات کننده در EDTA در کود های مورد استفاده به صورت مصرف در خاک و همچنین به صورت محلول پاشی است .
اما اگر در ph بالاتر از 7 قرار گیرد ساختمانش از بین می رود و باز میشود.

پنج دسته از انواع ترکیبات کلات ساز شامل:

1. کلات های مصنوعی (شامل: EDDHA,DTPA,EDTA )
2. لیگنوسولفونات ها که از لیگنین مشتق می شوند و کاربرد زیادی برای محلول پاشی ندارد .
3. این ترکیبات عمدتا در مصارف خاکی استفاده میشود . به دلیل بزرگ بودن اندازه مولکول سوپر کلاته ها که با GA3 کلات شده و مورد استفاده در کودهای سوسپانسیون است.
4. هیومیک و فولویک اسید که هیومیک به دلیل وزن بالای خود عمدتا" مصرف خاکی دارد.
5. اسید های آمینه (پروتئین).

مزایای استفاده از کود کلات :

1. افزایش دسترسی گیاه به مواد معدنی ریز مغذی
2. مانع از تثبیت عناصر معدنی ریز مغذی خصوصا" در شرایط قلیایی خاک
3. افزایش تحرک عناصر معدنی ریز مغذی در خاک
4. عامل کلاته مانع از آبشویی می شود.
5. حلالیت در آب
    

مطالب مرتبط:

1. تفاوت بین فرمول کود آهن EDDHA و EDDHSA