موارد کودهای شیمیایی ازتی مهم
١)سولفات آمونیوم: کود سولفات آمونیوم دارای ٢١ درصد ازت و ٢٣ درصد گوگرد است. این کود اسید زا و مناسب خاک های آهکی بوده و نسبتاً گران و کمی مقاوم به شستشو می باشد.
٢)کود اوره ٤٦ درصد ازت دارد. این کود اسید زا نیست و مناسب بیشتر خاک ها بوده، ارزان و رایج ترین کود ازتی ایرانی است.
٣) کود نیترات آمونیوم ٢٦ درصد ازت دارد. این کود اسید زا نیست و مناسب برای چغندر قند بوده و نسبتاً گران و حساس به شستشو می باشد.
٤) کود فسفات آمونیوم ١٧ درصد ازت و ٢٦ درصد ایدرید فسفریک دارد. کود فسفات آمونیوم نسبتاً اسید زا و دو منظوره بوده و قیمت مناسب داشته و کمی مقاوم به شستشو می باشد.
٥) کود اوره فرم ٢٦ درصد ازت دارد. این کود نسبتاً اسیدزا و مناسب چمن بوده، گران و خیلی مقاوم به شستشو می باشد.
٦) کود اوره با پوشش گوگرد ٣٥ درصد ازت دارد. اسیدزا و مناسب خاک های سبک و مقاوم به شستشو بوده و قیمت آن مناسب است.
به دلیل اهمیت ازت در تولیدات کشاورزی، انتخاب عاقلانه نوع و مقدار کود ازته جهت برداشت حداکثر محصول الزامی است. ارائه مقدار متناسب ازت نه تنها سبب وصول حداکثر درآمد می گردد، بلکه از تجمع زیادی نیترات در پروفیل خاک جلوگیری می کند و آبشویی را نیز به حداقل میزان ممکن خواهد رسانید.
مقدار کود ازته مورد نیاز برای نیل به عملکردهای بهینه با توجه به نوع محصول، خاک، آب و هوا و شرایط زراعی مشخص می گردد. نیاز و زمان مصرف ازت برای گیاهان مختلف، متفاوت است.
مقدار بهینه ازت مورد نیاز بر مبنای ظرفیت خاک در تأمین ازت قابل استفاده و کل تعداد ازت برداشت شده توسط گیاه از خاک فرمولی به صورت زیر ارائه گردیده است:
Nf = (Ng-Ns)/Ef
Nf = مقدار کود ازته که باید مصرف شود
Ng = مقدار ازت گیاه
Ns = مقدار ازتی که توسط گیاه از خاک برداشت می شود
Ef = بخشی از کود ازته است که توسط گیاه مورد استفاده قرار می گیرد
این داده ها در آزمون خاک بررسی و اندازه گیری میشوند.
اکر کودی به کد 12.12.36 بسته بندی شده‌باشد از سمت چپ 12 درصد نیتروژن، 12 درصد فسفر و 36 درصد پتاسیم دارد. مابقی درصد تشکیل دهنده کود بستگی به شرکت تولید کننده و موارد مصرف کود دارد ولی اغلب از عناصر کم‌مصرف نیز در این کودها استفاده میشود که با علامتی مانند micro یا TE نشان داده میشود.
کودهای شیمایی و طبیعی تفاوتی در نوع عناصر درون‌شان ندارند ولی فرمول شیمیایی ترکیبهای شیمایی (مانند اینکه مقدار نیتروژن موجود در کود به صورت NH4 یا NH3 منفی یا مثبت باشد یا در سایر ترکیبهای احتمالی باشد) و منشاء عناصر (معدنی یا آلی) متفاوت خواهد بود. به همین دلیل کودهای طبیعی (کمپوستها و کودهای حیوانی و …) را نیز میتوان با این کدها علامت گذاری کرد ولی نیاز به تجزیه و آنالیز شیمیایی دارد. معمولا کودهای طبیعی درصد NPK کمی دارند. (مثلا حداکثر 10 درصد از هرکدام).